آب بلده و آیش هاوآسیاب ها

می توان گفت  که شاه کاری بزرگ است اگر نتوانیم نام (معجزه ) بر آن بگذاریم شاید سالها قبل بیش از هفتاد چشمه سار بود که به هم می پیوست و در نهایت  آب بلده نام گرفت  هر چند اکنون آن گستردگی را ندارد امااز ابتدای چشمه سار ها تا شهر قدیم تون بیش از چهار فرسخ راه هست که سالار ها ی آب بلده آن را به سه آیش تقسیم کرده بودندو هنوز که سالها میگذرد پس از چندین قرن این راه و روش ادامه دارد هر چند آن مجموعه که در تقسیم بندی (آیش  )سوم  قرار گرفته است مخدود شده است ... آسیاب ها که در ادامه ی مسیر آب بلده قرار گرفته است بیش از هفت آسیاب بوده است که فقط آسیاب سر تخت باغستان اکنون بر جای مانده است و شاید بتوان فقط آثار آسیاب ها ی دیگر را در مسیر گذر آب مشاهده کرد ... این شریان  اقتصادی با ارزش که نقش مهم در رزق و خوراک مردمان روزگار قدیم تون در قرن های گذشته را داشته است اکنون فقط نام آنها در روزگار مان مانده است ...(آسیاب میرزا ) (آسیاب ملا ) (آسیاب داروغه )(آسیاب سیدک ) همه وهمه داستان انسان های نیک روزگار قدیم شهرمان تون است که نان رزق مردمشان را روزگارانی به دست شان می رسانده اند از آیش ها در تقسیم حدود کار سالار ها ی بلده می توان بسیار سخن گفت  ودر انتها که آب انبار های بزگ شهر تون قرار داشت ومیر آب این آب انبار ها آقای نامور بود ... همین پنجاه سال قبل و سال های قبل از زلزله که آب انبارها محل آب شرب برای اهالی شهر بود و البته بسیاری از مردم نیز در خانه ها ی خودشان  حوض و دریاچه داشتند که بیشتر منزل و خانه های بزرگ بود که آب بلده را ذخیره می کردند ...

میرزا عبد القادر تونی ومسجد میرزا شریف